زانو پلی اتیلن جوشی (۴۵-۹۰ درجه) PE80/PE100 با فشار کاری ۴ تا ۲۵ بار

مقدمه

زانو پلی اتیلن جوشی یکی از اتصالات مهم در خطوط لوله پلی اتیلن است که برای تغییر جهت جریان سیالات در سیستم‌های انتقال آب، فاضلاب، گاز و دیگر سیالات استفاده می‌شود. این نوع زانوها معمولاً در زوایای ۴۵ و ۹۰ درجه تولید شده و با توجه به نوع پلی اتیلن به کار رفته، دارای کلاس‌های فشاری مختلفی از جمله PN4، PN6، PN10، PN16، PN20 و PN25 می‌باشند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، مزایا، کاربردها و استانداردهای زانو پلی اتیلن جوشی پرداخته خواهد شد.

انواع زانو پلی اتیلن جوشی

زانوهای پلی اتیلن جوشی از نظر زاویه و فشار کاری در انواع مختلفی تولید می‌شوند:

۱٫ بر اساس زاویه:

• زانو ۴۵ درجه: مناسب برای تغییر مسیر ملایم‌تر در خطوط لوله.
• زانو ۹۰ درجه: برای تغییر مسیر ناگهانی جریان سیال.

۲٫ بر اساس مواد اولیه:

• PE80: دارای چگالی متوسط، مقاومت مکانیکی مناسب و مناسب برای فشارهای کاری پایین‌تر.
• PE100: دارای چگالی بالا، استحکام بیشتر و قابلیت تحمل فشارهای بالا.

۳٫ بر اساس فشار کاری:

زانوهای پلی اتیلن جوشی با توجه به ضخامت دیواره و کیفیت مواد اولیه، در فشارهای مختلف تولید می‌شوند:

• PN4 (4 بار)
• PN6 (6 بار)
• PN10 (10 بار)
• PN16 (16 بار)
• PN20 (20 بار)
• PN25 (25 بار)

مزایای زانو پلی اتیلن جوشی

1. مقاومت بالا در برابر خوردگی: پلی اتیلن در برابر مواد شیمیایی و خوردگی مقاوم است، بنابراین عمر مفید بالایی دارد.
2. استحکام مکانیکی بالا: PE100 مقاومت بیشتری در برابر فشار و ضربه دارد و برای سیستم‌های تحت فشار مناسب است.
3. سبک وزن بودن: نصب و حمل‌ونقل این اتصالات نسبت به فلزی‌ها آسان‌تر است.
4. اتصال جوشی مطمئن: جوشکاری به روش لب به لب (Butt Fusion) موجب ایجاد یک اتصال یکنواخت، بدون نشتی و مقاوم می‌شود.
5. عدم تأثیرپذیری از رسوب‌گذاری و زنگ‌زدگی: سطح داخلی صاف این اتصالات باعث کاهش افت فشار و افزایش راندمان انتقال سیال می‌شود.
6. دوام بالا در برابر شرایط محیطی: این زانوها در برابر اشعه ماورای بنفش (UV) و تغییرات دمایی مقاوم‌اند.
7. سازگاری با سیستم‌های مختلف انتقال سیالات: از آب شرب و فاضلاب گرفته تا گازرسانی و آبیاری تحت فشار.

کاربردهای زانو پلی اتیلن جوشی

۱٫ سیستم‌های انتقال آب

زانوهای پلی اتیلن در شبکه‌های آبرسانی شهری، روستایی و صنعتی کاربرد دارند.

۲٫ شبکه‌های فاضلابی

به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی، این اتصالات در خطوط فاضلاب خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۳٫ انتقال گاز طبیعی

زانوهای پلی اتیلن در سیستم‌های انتقال گاز، به دلیل استحکام بالا و مقاومت در برابر فشار، استفاده می‌شوند.

۴٫ سیستم‌های آبیاری کشاورزی

در شبکه‌های آبیاری تحت فشار، از این زانوها برای تغییر مسیر لوله‌های آبیاری قطره‌ای و بارانی استفاده می‌شود.

۵٫ صنایع پتروشیمی و شیمیایی

به دلیل مقاومت در برابر اسیدها و بازها، زانوهای پلی اتیلن جوشی در صنایع پتروشیمی و شیمیایی کاربرد دارند.

استانداردهای تولید و تست زانو پلی اتیلن جوشی

زانوهای پلی اتیلن جوشی باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید شوند. برخی از مهم‌ترین استانداردهای مرتبط عبارتند از:

• ISO 4427: استاندارد بین‌المللی برای لوله‌ها و اتصالات پلی اتیلن در انتقال آب.
• EN 12201: استاندارد اروپایی برای سیستم‌های لوله‌کشی پلی اتیلن در آبرسانی و فاضلاب.
• ISIRI 14427: استاندارد ملی ایران برای لوله‌ها و اتصالات پلی اتیلن.
• ASTM D2513: استاندارد آمریکایی برای لوله‌های پلی اتیلن در سیستم‌های گازرسانی.

نحوه نصب و جوشکاری زانو پلی اتیلن جوشی

۱٫ آماده‌سازی لوله و زانو

• لوله و زانو را از نظر تمیزی و عدم وجود ترک یا آسیب بررسی کنید.
• دو سر لوله و زانو را به‌صورت دقیق برش دهید تا سطوح کاملاً صاف و موازی باشند.

۲٫ جوشکاری لب به لب (Butt Fusion)

• ابتدا لبه‌های لوله و زانو را حرارت دهید تا به دمای مناسب جوشکاری برسند.
• پس از ذوب شدن سطح تماس، دو قطعه را با فشار مناسب به هم متصل کنید.
• زمان خنک شدن را رعایت کنید تا جوش ایجاد شده مقاوم و بدون نقص باشد.

۳٫ بازرسی و تست جوش

• پس از خنک شدن، جوش را از نظر کیفیت، عدم نشتی و استحکام بررسی کنید.
• در صورت لزوم از تست‌های فشار و نشتی‌گیری استفاده نمایید.

نکات مهم در انتخاب زانو پلی اتیلن جوشی

1. انتخاب زاویه مناسب: بر اساس نیاز پروژه، زانوهای ۴۵ یا ۹۰ درجه انتخاب شوند.
2. بررسی فشار کاری: بسته به نوع سیال و فشار مورد نیاز، یکی از کلاس‌های PN4 تا PN25 انتخاب شود.
3. توجه به مواد اولیه: در سیستم‌های فشار بالا، PE100 گزینه بهتری نسبت به PE80 است.
4. رعایت استانداردها: اتصالات باید دارای تاییدیه‌های معتبر باشند تا از کیفیت و ایمنی آنها اطمینان حاصل شود.
5. استفاده از نیروی متخصص: نصب و جوشکاری باید توسط تکنسین‌های ماهر و با استفاده از تجهیزات استاندارد انجام شود.

نتیجه‌گیری

زانو پلی اتیلن جوشی یکی از پرکاربردترین اتصالات در سیستم‌های لوله‌کشی پلی اتیلن است. این نوع زانوها با توجه به زاویه، نوع مواد اولیه و کلاس فشاری، در پروژه‌های مختلف از جمله انتقال آب، فاضلاب، گاز و آبیاری کشاورزی استفاده می‌شوند. مزایایی همچون مقاومت بالا در برابر خوردگی، استحکام مکانیکی عالی، جوشکاری مطمئن و طول عمر بالا باعث شده‌اند که این اتصالات گزینه‌ای ایده‌آل برای سیستم‌های لوله‌کشی باشند. انتخاب صحیح زانو پلی اتیلن جوشی با در نظر گرفتن فشار کاری، استانداردها و نیاز پروژه، نقش مهمی در بهبود عملکرد و افزایش دوام سیستم‌های لوله‌کشی دارد.